Mee met de marktmeesters
Wat gebeurt er in de Markthal voordat die opengaat? En wat op de markt aan de Binnenrotte voordat bij alle kramen de verkoop start? Wat zijn de verschillen en wat de overeenkomsten? Een ochtend op pad met de marktmeesters van beide markten.
Markthal
8.30 uur – De dag van marktmeester Guido Combrink (34) begint met de overdracht van de beveiliging, het checken van de mailbox op urgente zaken, en met koffie. Geen luxe koffie van een van de tentjes in de Markthal, want die zijn nog dicht. Gewoon automatenkoffie in het kantoor op de eerste etage in de westhoek van de hal.
9.00 uur – Direct na de laatste slok volgt de eerste ronde over de marktvloer. De meeste kramen zijn nog dicht, afgesloten met grote grijze doeken tot aan de vloer. Om 10.00 uur moet iedere unit open zijn. Op zondag om 12.00 uur.
9.15 uur – Combrink groet iedereen die hij tegenkomt. Ik draag geen uniform dus ben niet herkenbaar als marktmeester, maar inmiddels kennen de mensen mijn gezicht wel. Hij is sinds juli marktmeester en als het aan hem ligt here to stay. De marktmeester is het eerste aanspreekpunt voor ondernemers als ze iets willen weten over onderhoud en voorzieningen. Een soort huismeester, met kennis van het gebouw en van de zaken achter de schermen. Zoals: waar haal je stroom en water vandaan en hoe staat het met de techniek – niet om zelf te doen, maar om specialisten aan te kunnen sturen. En vooral met kennis over communicatie. Een van mijn taken is de regels handhaven. Veertig centimeter vanuit de unit vrije uitloop voor uitstal en promotie, is ook veertig centimeter. Wat voor de een geldt, geldt net zo goed voor de ander. De ondernemers hier zijn een gevarieerd gezelschap van karakters en culturen. De een heeft aan een woord genoeg, de ander moet je wat strenger aanpakken. In alle gevallen is het de toon die de muziek maakt.
9.30 uur – Combrink krijgt de eerste vragen. Van een van de mannen die elke drie weken de containerruimte schoonmaken in de distributieruimte op etage -1. Hij komt zo even langs, belooft Combrink. En van de vrouw die een van de drie flexibele units huurt voor de verkoop van seizoens- en speciale producten. ‘Te weinig stroom. Wat nu?’ De marktmeester regelt het.
9.45 uur – Vanaf de galerij op +1 kijkt Combrink uit over de grijze lege daken van de units. Omdat restaurantbezoekers op de galerij en de bewoners hierop uitkijken, is er een wens de daken leuker te maken. De ideeën zijn er, maar de bekostiging vraagt nog aandacht, weet Combrink.
10.00 uur – De beveiliging belt. Bij Albert Heijn op -1 wordt een bouwreclamebord opgehangen. Combrink pakt zijn iPhone en wandelt rustig naar de roltrappen. Onderweg bukt hij her en der om afval op te rapen en weg te gooien. Dan belt hij de schoonmaak als hij een sticker ziet waar die niet hoort. Bij Albert Heijn praat Combrink met de bedrijfsleider en maakt hij foto’s van het bord. Straks op kantoor even checken of dit mag zo, zegt hij. De deuren van de Markthal gaan open en de eerste klanten lopen binnen.
10.15 uur – Combrink meldt zich bij de containerruimte in het distributiecentrum voor ondernemers. Het is er mistig van de stoom. De vloer is al weer bijna schoon. Weer telefoon. Combrink lacht: Het enige constante in de Markthal is verandering. Ik ben hier een soort trouble shooter. En dat is nooit saai.
Markt Binnenrotte
7.00 uur – Zaterdagochtend. De 343 kramen van de markt op de Binnenrotte staan klaar. De meeste zijn nog leeg, maar sommige worden al volop gevuld. Aan het eind van de Binnenrotte bij het Opperthof staat het mobiele kantoor van de markmeesters: een camper. Deze zomer gekocht van het geld dat wordt bespaard omdat er geen vaste kantoorruimte meer hoeft te worden gehuurd. Er zijn vandaag drie marktmeesters: teamleider Koos Decates (52), Huib Vroegh (40) en Chris Hoenderkamp (43). Collega Regina Broer (41) van de binnendienst sluit aan voor de bingo (daarover verderop meer). Decates loopt in hemdsmouwen. Vroegh en Hoenderkamp in trui. Alle drie dragen ze het uniform van Stadsbeheer: blauw met gele epauletten. Ze zijn ambtenaar en ordebewaker; handboeien aan de riem. Broer is in burger.
De dag begint voor de marktmeesters met koffie en de administratie: welke standhouders zijn er vandaag? Kennen ze die niet, dan moet de vergunning gecheckt. Ook helpen ze marktlui op weg die vragen of klachten hebben. Bijvoorbeeld over stroom voor licht, bakken en koeling. Ik heb groot respect voor deze ondernemers, zegt Decates. Diegenen die groente en fruit verkopen, staan op zo’n dag om 3.00 uur op, gaan naar de groothandel, stallen hier alles uit en staan hier dan de hele dag op hun benen. Petje af.
7.15 uur – Buiten aan de zijkant van de camper hangt een digitaal scherm. Daarop staat een overzicht van alle marktkramen op de markt. Via de pc in de camper kunnen de marktmeesters invullen welke marktman of -vrouw waar staat die dag. Een nieuwe manier van werken, want sinds jaar en dag lopen de marktmeesters met een papieren schema over de markt. Tijdens de meeloopronde (zie verder) schrijven ze op het papier wie welke kraam krijgt toebedeeld. Pas later op de dag werken ze die administratie bij in de computer. De komende maanden gaan de marktmeesters zoals ze dat zelf zeggen ‘schaduwdraaien’ met het digitale scherm gekoppeld aan een iPad om zo te ervaren hoe dat in de praktijk werkt. Decates: Je ziet het, de gemeente gaat steeds efficiënter werken.
8.00 uur – De vaste standhouders met een vergunning zijn verplicht een keer in de twee weken hun kraam te bezetten. Komen ze niet, dan melden ze zich voor 8.00 uur verplicht af bij de meldkamer van de gemeente. De meldkamer geeft het overzicht door aan de marktmeesters en die gebruiken dat overzicht voor de zogenoemde meelopers. Dat zijn marktlui die leegstaande kramen vullen van vaste standhouders die die dag niet komen.
8.30 uur – De marktmeesters lopen met een sliert meelopers achter zich aan over de markt en verdelen de lege kramen. Het is een spektakel op zich.
8.30 – 8.45 uur – De zogenoemde standwerkers, de nomaden van de markt, komen naar de markt om maar een product te verkopen. Zij loten via de bingomolen van Broer en hopen zo de beste plek op de markt te krijgen: bij de entree van de Markthal bijvoorbeeld. Of op de kruising Hoogstraat Binnenrotte. Ze hebben nul zekerheid, maar daar tegenover staan lage kosten: € 11 per plek per dag. Een meeloper betaalt daar € 50 voor. Broer kent de standwerkers allemaal. Ze komt al haar hele leven op de markt. Haar ouders waren ook standwerkers. Sommige standwerkers die nu bij mij komen voor de bingo hebben mijn pampers nog verschoond lacht ze, terwijl ze de balletjes draait. Mooi dat de cirkel rond is.
10.30 uur – Alle kramen zijn verdeeld en gevuld. De standwerkers hebben hun flexibele plekken ingenomen. De marktmeesters letten erop dat er vanaf dit moment geen auto’s meer over de markt rijden voor de bevoorrading van de kramen, en dat de paden op de markt vrij blijven voor eventuele hulptroepen. Halverwege de dag komt een tweede ploeg marktmeesters om de afbouw van de markt te begeleiden. Decates: En zo doen we het elke zaterdag ook op het Afrikaanderplein en op het Visserijplein West.
De Markthal
Aanbod: 96 permanente versunits, drie flexibele units, twintig winkels en acht horecabedrijven.
Open: van maandag tot en met donderdag en zaterdag van 10.00 – 20.00 uur; op vrijdag van 10.00 – 21.00 uur en op zondag van 12.00 – 18.00 uur. www.markhal.nl
Binnenrotte Centrum markt
Aanbod: 343 kramen in de categorie aardappelen-groente-fruit, vis, kramerij (bijvoorbeeld textiel), tweedehands, bloemen en planten, bakplaatsen en seizoensplaatsen. Open: elke zaterdag en dinsdag van 8.00 – 17.00 uur. Zondag van april t/m september van 12.00 – 17.00 uur. Binnenrotte Centrum markt