Bekijk hier het artikel online
Land van herkomst: Damascus, Syrië
Gezinshereniging met: zijn ouders, broertjes (5 en 7) en zus (13). Een broer (20) woont in Ridderkerk. Twee zussen (beide 24) wonen in Cyprus en Turkije en komen niet naar Nederland
Beroep in Syrië: student
In Nederland sinds: 1,5 jaar
In Rotterdam sinds: januari 2017
Werk nu: bezig een stageplek te verwerven
Werk toekomst: eerst studeren
Nederlandse taalvaardigheid: intensief les
Mohamad was 18 toen hij in Nederland aankwam. Hij is gevlucht omdat dat de leeftijd is waarop hij in Syrië in dienst had gemoeten. In de Bredestraat wacht hij op hereniging met zijn ouders, broertjes en zus die nog in Damascus zijn. Ondertussen blokt hij op zijn Nederlands. Want hij heeft een duidelijke ambitie: hier zijn studie afmaken die hij door de oorlog in Syrië heeft moeten afbreken.
Mohamad (19) is de jongste bewoner van de Bredestraat. De oudste na hem is al 25. “Nee dat is niet zo leuk.” Maar veel tijd voor omgang met de andere bewoners, laat staan met mensen buiten het gebouw, heeft hij toch niet. Want Mohamad is druk: hij gaat ’s morgens en ’s middags naar school om Nederlands te leren.
Of hij een taalmaatje wil om mee te oefenen. ‘Tuurlijk”, antwoordt hij in het Nederlands.
Ook wil Mohamad Engels leren. “Nederlands om te leven en Engels om te studeren”, dat is zijn strategie. Zijn ambitie is om toegelaten te worden tot een studie nanotechnologie aan de TU Delft. In Syrië studeerde hij ook nieuwe technologie, volgens hem de studie van de toekomst: “Machines doen straks alles.”
Verbonden
’s Avonds na het eten traint Mohamad voor de Marathon Rotterdam op zondag 9 april. In Damascus liep hij ook hard, maar in het asielzoekerscentrum in Nederland heeft hij dat wat verwaarloosd. Hij loopt de marathon in een estafetteploeg met drie medebewoners; elk lopen ze gemiddeld tien kilometer. WMmo Radar sponsort hun trainingsbroeken en sportschoenen, met korting van AktieSport, en hun inschrijving.
Het idee is om samen een trainingsschema te maken, maar tot nu loopt Mohamad alleen. Hij heeft geen vast rondje; al lopend verkent hij de stad. Hij vindt Rotterdam mooi ‘met z’n hoge gebouwen en de brug’, maar niet zo mooi als Damascus. “Damascus is ouder. De sfeer is er anders: mensen leven er heel verbonden met elkaar.” In Nederland weet hij niet wie zijn buren zijn, dat was in Damascus ondenkbaar. “Daar ga je samen met je buren uit en klets je op straat tot diep in de nacht. Als ze je een dag niet zien, komen ze kijken of alles in orde is.”
Toekomst
Terug gaan naar Syrië is geen optie, zegt Mohamad desgevraagd. “Ze vermoorden me.”
Hij richt hij zich op studeren, de gezinshereniging en zijn toekomst. Dat vindt hij hier wel moeilijker dan in Damascus. “Daar kon je makkelijk aan een huis komen, betaalde je lage belasting en kon je gratis naar school.”
Dat zijn leven en toekomst in Rotterdam liggen voelt nog raar. “Alles is hier zo anders, zo tegenovergesteld: de taal, de gebruiken, de cultuur.” Mohamad heeft er bijna geen woorden voor. “Nederland is zo open minded in alles. In Syrië bijvoorbeeld had je geen contact met buitenlanders. Je leerde er geen nieuwe dingen. En de vrouwen blijven thuis om voor de kinderen te zorgen; er zijn maar weinig vrouwen met kinderen die werken.” Ook in een moderne stad als Damascus? “Ja”.
Het is lastig grip krijgen op de verschillen die Mohamad ervaart. Want dat er op de TU Delft ook vrouwen studeren vindt ie dan weer logisch. “In Damascus gaan vrouwen ook naar school.” En op onze de vraag of er in Damascus zijn ook vrouwelijke journalisten en fotografen zijn, antwoordt hij bevestigend.
Solderen
Het liefst zou Mohamad straks samen met zijn familie in één huis gaan wonen, maar de gemeente heeft hem gezegd dat dat niet gaat gebeuren. Want er is simpelweg geen huis beschikbaar dat groot genoeg is voor zijn ouders, broertjes en zus – een ongetrouwde vrouw in zijn cultuur deelt geen kamer met een man – en Mohamad. Bovendien is het in Nederland gebruikelijk dat je na je 18e zelfstandig gaat wonen, is hem duidelijk gemaakt.
In afwachting van een eigen woning maakt hij er het beste van in de Bredestraat. Het raam in zijn kamer staat open en laat een eerste lentewindje binnen. Hij serveert zijn gasten een kopje thee uit een eigen waterkoker en schuift een paar stoelen aan.
Hij is bezig met een baantje vinden en heeft daarover contact met de eigenaar van Doctor Smartphone op de Goudsesingel. Volgende week krijgt hij een soldeerapparaat; dan kan hij bewijzen dat hij mobieltjes kan repareren. Dat deed hij al in Damascus, dus hij heeft er alle vertrouwen in.
De bewoners van Bredestraat 312
Het voormalig kantoorpand van de gemeente aan de Bredestraat 312 doet sinds december 2016 dienst als tijdelijke woning voor 33 statushouders die wachten op gezinshereniging. Zij worden begeleid volgens de Rotterdamse aanpak: in twee jaar tijd inburgeren door intensieve scholing en begeleiding door VluchtelingenWerk Nederland en vrijwilligers. Onbekend maakt onbemind. Daarom wil het Hoogkwartier deze mensen direct vanaf hun komst in de buurt een gezicht geven. Schrijver Esther Wienese en fotograaf Marieke Odekerken portretteren de statushouders en hun begeleiders met interviews en fotografie. Door persoonlijke verhalen te laten zien kunnen buurtbewoners zich naar verwachting beter met deze nieuwe Rotterdammers verbinden. Esther en Marieke wonen beiden in het Hoogkwartier; Marieke schuin tegenover het gebouw in de Bredestraat.
Dit is het vijfde interview in een reeks ‘De bewoners van Bredestraat 312’. Het eerste interview was met Els van VluchtelingenWerk Nederland, het tweede interview met Haso en Miranda van Wmo Radar, het derde met Bewoner Ibrahem en het vierde met Bewoner Abdelelah. De verhalen worden gepubliceerd op deze website en op www.vluchtelingenwerk.nl.
Meer informatie
Mensen die vragen, opmerkingen of tips hebben of een rol willen spelen bij het beheer van Bredestraat 312 of de integratie van de bewoners, kunnen mailen naar de beheerder via gva@rotterdam.nl. Op www.rotterdam.nl/statushouders staat informatie over hoe de gemeente Rotterdam omgaat met personen die een verblijfsvergunning hebben.
Opgeven voor het maatjesproject kan via VluchtelingenWerk.
Tekst: Esther Wienese
Foto’s: Marieke Odekerken
Tolk: Mohammad al Omari